რა უნდა ვიცოდეთ ქალურ ჰორმონზე – ესტროგენზე. რა გიშლით ხელს გახდომაში? ნაწილი 3

№ 6 – ესტროგენი 

არ დავტოვოთ ყურადღების გარეშე კიდევ ერთი ჰორმონი – ქალური ჰორმონი ესტროგენი. სწორედ ესტროგენიმოქმედებს ქალის ორგანიზმში ცხიმოვანი ქსოვილის ზრდასა და განლაგებაზე.
ყველა ქალმა იცის, რომ მენსტრუალური ციკლი იყოფა 2 ფაზად, მაგრამ კიდევ ერთხელ შეგახსენებთ.

ციკლის პირველი ფაზა – პერიოდი თვიურის პირველი დღიდან ოვულაციამდე (კვერცხუჯრედის გამოსვლამდე); ციკლის მეორე ფაზა – ოვულაციის პერიოდიდან თვიურის დაწყებამდე.

ციკლის პირველი ფაზის დროს დომინირებენ ესტროგენები. ესტროგენები პასუხს აგებენ ქალის გარეგნობასა და ემოციურობაზე, და ცხოვრების აღქმის ფეროვნებაზე, რადგან ესტროგენები – წარმოადგენენ სიხარულის ჰორმონის ბუნებრივ სტიმულატორებს – სერატონინისა და ენდორფინს! სწორედ ამიტომ, ციკლის პირველი ფაზის დროს ქალი ყოველთვის ენერგიული და აქტიურია, ის მშვენივრად გრძნობს თავს და მშვენივრად გამოიყურება, რადგან საკუთარი ორგანიზმი ქმნის მას მიმზიდველად იმ იმედით, რომ მოხდება განაყოფიერება.

ესტროგენების გამომუშავების შემცირების დროს, ორგანიზმი იწყებს მის წარმოქმნას ცხიმებისგან, მაგრამ თუ ეს რეგულარულად ხდება, ცხიმოვანი უჯრედები „სწავლობენ“ ორგანიზმის უზრუნველყოფას ესტროგენით, და შესაბამისად, ორგანიზმი იწყებს ცხიმის მარაგის დაგროვებას იმისათვის, რომ არ ჰქონდეს ესტროგენის ნაკლებობა. ესტროგენების შემცირება ამცირებს ინსულინის ეფექტურობას გლუკოზის დონის დაწევაზე, რაც იწვევს ინსულინის მიმართ აღუქმელობას, და როგორც რეზულტატი ტანის ზონაში ცხიმოვანი ქსოვილის დაგროვების ზრდას.

სწორედ ამიტომ ასე რთულია წონის დაკლება ქალებისთვის წინა კლიმატურ ასაკში, როდესაც ხდება სასქესო ჰორმონების ფუნქციების ბუნებრივი გაქრობა.

ესტროგენი ხელს უწყობს ზრდის ჰორმონის გამომუშავებას ძილის დროს, სომატოტროპინის, რომელიც ასტიმულირებს კუნთოვანი მასის გადიდებას და მის აღდგენას. კლიმაქსის მოახლოების დროს ზრდის ჰორმონის დონე მცირდება, ესტროგენის შემცირების მიზეზით, რომელსაც გამოიმუშავებენ საკვერცხეები. თუ ესტროგენის შემცველობა თქვენს ორგანიზმში ნორმაზე დაბალია, ეს იმას ნიშნავს, რომ ვარჯიშის დროს თქვენ უშედეგოდ შეეცდებით კუნთების აშენებას.

ციკლის მეორე ფაზა მიმდინარეობს სხვა ჰორმონის მოქმედები ქვეშ – პროგესტერონის, რომლის დონეც იზრდება 30 ჯერ. პროგესტერონის მთავარია მიზანია – ორსულობის უზრუნველყოფა, ამიტომ ის (პროგესტერონი) ხელს უწყობს დამატებითი ცხიმის დაგროვებას, იმისათვის, რომ უზრუნველყოს ნაყოფის და დედის სიცოცხლე გაუთვალისწინებელი გარემოებების წარმოქმნის დროს, მაგალითად, შიმშილის ან სიცივის! ციკლის მეორე ფაზაში ქალი ხდება უფრო წყნარი, არ ჩქარობს, ის გრძნობს ჰარმონიას, უნდება დიდი ხნით ძილი – პროგესტერონი განაწყობს ორგანიზმს ნაყოფის განვითარებაზე, თუ დადგა ორსულობა. ასევე, ამ პერიოდში ქალში იღვიძებს ველური მადა და დაუძლეველი სურვილი ტკბილის და საკონდიტო ნაწარმის ჭამის, რაც გარდაუვლად დაეტყობა მას მუცელსა და თეძოებზე!

გარდა ამისა, ციკლის მეორე ფაზის დროს ორგანიზმი გაძლიერებულად მარაგდება არა მხოლოდ ცხიმით, არამედ წყლითაც! თუ თქვენ დადექით სასწორზე  და ნახეთ, რომ წონა გაიზარდა 2-3 კგ-თი, მაშინ გაიხსენეთ, როდის უნდა დაწყებულიყო კრიტიკული დღეები. ზოგიერთმა ქალმა თვიურის დაწყებიდან 2-3 დღით ადრე შეიძლება მოიმატოს 6 კგ-მდე, მაგრამ ეს არ არის ცხიმი, ეს წყალია! არ შეგეშინდეთ! როგორ კი დაიწყება თვიური, წონა დაუბრუნდება პირველად მონაცემებს! გახსოვდეთ, ცხიმს არ შეუძლია დაგროვება ასეთი სისწრაფით და ასეთი რაოდენობით! თუ თქვენ მთელი დღის განმავლობაში მიირთმევდით ტორტებს, თქვენს ორგანიზმს შეუძლია მხოლოდ 130 გრ ცხიმის გადადება!

გარდა ამ ყველაფრისა, პროგესტერონი ადუნებს კუჭის კუნთებს, რაც ანელებს საკვების სიჩქარის გავლას. და თუ საკვები ნელა გადის კუჭში, ეს იმას ნიშნავს, რომ ის უფრო დიდხანს იმყოფება იქ, და რაც უფრო დიდი ხანი გადის, მით უფრო ბევრი ცხიმი შეიწოვება და გადაიდება თეძოებში! სამწუხაროა, მაგრამ ეს ჩვენი ფიზიოლოგიაა. ჩვენ არ შეგვიძლია მოვახდინოთ ზეგავლენა ამ პროცესზე, მაგრამ, ამ ფაქტის ცოდნით, ამ პერიოდის დროს ჩვენ შეგვიძლია არ ვჭამოთ ბევრი ცხიმიანი და ნახშირწყლიანი საკვები, რაც გადაგვარჩენს ცხიმის დაგროვებისგან.

ყველაფერი ზემოთაღწერილიდან ხდება გასაგები, რომ ჰორმონები და ზედმეტი წონა დაკავშირებულია ერთმანეთთან, და სასქესო ჰორმონების გავლენა სხეულის მასის მომატებაზე ძალიან დიდია, მაგრამ ეს იმას არ ნიშნავს, რომ ჩვენ ვხდებით ჰორმონალური გავლენის ტყვეები! როგორც ამბობენ, ის ვინც გაფრთხლებულია, ის შეიარაღებულია!

როგორ გავითვალისწინოთ ჰორმონების გავლენა?

• ციკლის პირველ ფაზაში დომინირებენ ესტროგენები, ისინი მქმედებენ და ხდიან ქალს აქტიურად, თავდაჯერებულად, ლამაზად, მან უნდა მიიქციოს მამაკაცის ყურადღება, რომ დადგეს ორსულობა. ასევე, ესტროგენები ეხმარებიან მადის დაწევაში და ხელს უწყობენ ცხიმის წვას! ამიტომ, დიეტის დაწყება, სწორ კვებაზე გადასვლა და სპორტით დაკავება ჯობია ციკლის პირველი ფაზის დროს, პირველი სუფთა დღიდან თვიურის შემდეგ! ამ შემთხვევაში თქვენ მიიღებთ სასურველ რეზულტატს, რადგან ესტროგენები გაგხდიან თქვენ გამბედავებად, ძლიერებად და პოზიტიურად განწყობილებად, მიიყვანენ მიმინუმამდე დიეტის დარღვევის შესაძლებლობას!
• ციკლის მეორე ფაზა გადის პროგესტერონის გავლენის ქვეშ, რომელიც აგებს პასუხს ცხიმის და წყლის დაგროვებაზე, ამაღლებს მადას, გვხდის წყნარებად და ცოტათი ძილიანებად, ზოგჯერ ამაღლებს აგრესიის დონეს. ეს ყველაფერი – ნაყოფის დაცვის მექანიზმის გამოვლენაა, თუ დადგა ორსულობა. ამიტომ ამ პერიოდში არ არის სასურველი გახდომის დაწყება, რადგან თქვენ მაინც ვერ დაიცავთ მას მოთენთილობის, ძილიანობის, ყურადღების კონცენტრაციის დაკარგვის ფონზე – ასეთ გავლენას ახდენს ჰორმონი პროგესტერონი!

№ 7 – თიროქსინი  

თიროქსინი  – ეს ერთ-ერთი ჰორმონია, რომელსაც გამოიმუშავებს ფარისებრი ჯირკვალი. ეს ჰორმონი მიეკუთვნება ნივთიერებათა ცვლის სტიმულატორებს, ამიტომ შეიძლება ვუწოდოთ მას ერთ-ერთ უძლიერეს ცხიმის წვის ჰორმონად.

ამ ჰორმონის დაბალი მაჩვენებელის დროს ორგანიზმში ნელდება ყველა პროცესი, ავადმყოფები ძალინ იმატებენ წონაში, მათ აწუხებთ შეშუპება, აზროვნების სირთულე, დეპრესია, პრობლემები მომნელებელ სისტემასთან (შეკრულობა) და ა.შ. მიმართეთ ენდოკრინოლოგს და შეიმოწმეთ ფარისებრი ჯირკვალი, თუ თქვენ განიცდით წონასთან დაკლების პრობლემებს, ან თუ გაქვსთ სხვა ჩამოთვლილი სიმპტომები.

თიროქსინი უნდა იყოს დანიშნული მხოლოდ ექიმის მიერ და სიფრთხილით უნდა იქნას გამოყენებული, რადგან მას გააჩნია რიგი უკუჩვენება.

№ 8 – სომატროპინი 

არასაკმარი ძილი იწვევს ჰორმონალურ დარღვევას და ასევე არღვევს ნივთიერებათა ცვლას, რადგან მეტაბოლიზმისთვის მნიშვნელოვანი ჰორმონების გამომუშავება ხდება ღამით.

ასე, მაგალითად, საინტერესო ჰორმონია – ზრდის ჰორმონი ანუ სომატროპინი – ეხმარება ერთდროულად ორი მიზნის ასრულებას:

• ის აიძულებს ორგანიზმს დაწვას ცხიმის მარაგი ენერგიის მისაღებად
• და ის ახდენს კუნთების ზრდის ორგანიზებას

გამომუშავების ძირითადი სტიმულატორებია ფიზიკური დატვირთვა, სისხლში შაქრის დაბალი დონე, ცილოვანი საკვები, შიმშილი. ძირითადი, და ყველაზე ძლიერი გამომუშავების პიკი აღინიშნება დაძინებისთანავე.

ამიტომ, თუ თქვემ მაქსიმალურად გინდათ გამოიყენოთ ჩატარებული ვარჯიშის ეფექტი, მაშინ იზრუნეთ თქვენ საღამოს რაციონში ცილოვანი საკვების შემცველობაზე, რადგან საშენი მასალის (ცილის) უკმარისობის გამო ვერ შეძლებთ კუნთის გაძლიერებას და სასარგებლო ჰორმონის საოცარი აქტიურობა უშედეგოდ გაივლის.

 შევაჯამოთ შედეგები:

ამგვარად, თუ შეეცდებით გახდომას თქვენი ჰორმონალური ფონის განსაკუთრებულობების  გაუთვალისწინებლობით, თქვენ შეიძლება არა მხოლოდ არ მიიღოთ სასურველი შედეგი, არამედ დაკარგოთ რწმენა ზედმეტი წონის დაკლების შესაძლებლობაში!

არასწორად შედგენილი კვების სისტემისას შეუძლებელია ზედმეტი კილოგრამების დაკარგვა, კალორიების შეზღუდვით ან ქაოტურად გამორიცხოთ რაციონიდან სხვადასხვა პროდუქტები.

მხოლოდ სწორად და შეგნებულად შერჩეული კვება დაგეხმარებათ არა მხოლოდ გახდეთ, ორგანიზმის გამოჯანმრთელების შედეგათ, არამედ პარალელურად მოიშოროთ ბევრი დაავადება.

ინსულინი – ზედმეტი წონის მთავარი დამნაშავეა? რა გიშლით ხელს გახდომაში? ნაწილი 1

შიმშილის ჰორმონი – გრელინი და სიმაძღრის ჰორმონი – ლეპტინი. რა გიშლით ხელს გახდომაში? ნაწილი 2