მინერალური ზეთები, სპირტი,  სუნამოები. კონსერვანტები კოსმეტიკაში.

მინერალური ზეთები, სპირტი,  სუნამოები

მინერალური ზეთები (mineral oil – ნავთობის გადამუშავების პროდუქტები. ითვლება, რომ საშიში შეიძლება იყოს მხოლოდ პერორალურად მიღების შემთხვევაში. ამასთან, ჯანმო კლასიფიცირებს მინერალურ ზეთებს, როგორც კანცეროგენული ნივთიერებების 1 ჯგუფს. ანუ, ისინი პოტენციურად საშიში ნივთიერებებია, რომლებმაც შეიძლება გამოიწვიოს ავთვისებიანი სიმსივნეები და მხოლოდ ძალიან მაღალი ხარისხით გადამუშავებული ზეთები არ არის საშიში. მასობრივი ბაზრის შამპუნები შეიცავს საშიშ არაგადამუშაველ მინერალურ ზეთებს

 სპირტი:  პროპელენგლიკოლი

კოსმეტიკაში სპირტის დანიშნულება საკმაოდ მრავალფეროვანია. ისინი გამოიყენება როგორც სტაბილიზაციის დანამატები, საწმენდი საშუალებები, კონსერვანტები და დამხმარე ნივთიერებები.

სპირტი ყველაზე ხშირად გვხვდება ტონიკებში, ლოსიონებსა და კრემებში და აქტიურად გამოიყენება ორგანულ კოსმეტიკურ საშუალებებში. მრავალი სახის სპირტი გამოიყენება კოსმეტიკურ საშუალებებში. ყველაზე ხშირად, მწარმოებლები იყენებენ ეთილის, იზოპროპილსა და ბენზოლის სპირტებს.

ყველაზე ცნობილია –  პროპელენგლიკოლი.

რა არის ცუდი: ამ ნივთიერებებს შეუძლიათ კანის გამოშრობა და გაღიზიანება გამოიწვიოს, რის შედეგადაც ზიანდება კანის ბარიერი.

დადასტურებულია, რომ სპირტი  უარყოფით გავლენას ახდენს კანზე ლოსიონებსა და ტონებში, მაგრამ მხოლოდ იმ შემთხვევაში, თუ ისინი პროდუქტის პირველ ხუთ ინგრედიენტებს შორის არიან მითითებული.

სუნამოები

ეს სუნამოები აძლევს არომატს კოსმეტიკურ საშუალებებს. ისინი ყველა კოსმეტიკის ქილასა და ტუბშია,  გარდა ჰიპოალერგიული საშუალებებისა.

მწარმოებლები, როგორც წესი, ინგრედიენტებში არ აღნიშნავენ იმ სუნამოებს, რომლებიც უსაფრთხოდ არის აღიარებული. მათი არსებობას ნიღბავს სიტყვები “პარფიუმი” ან “არომატი”.

საშიში სუნამოები აუცილებლად მითითებული უნდა იყოს.  მათ მიეკუთვნებიან:

მუხის ხავსის ექსტრაქტი ( Evernia prunastri extract)

ხის ხავსი ექსტრაქტი ( Evernia furfuracea extract)

იზოიგენოლი (2-მეთოქსი-4-პროპენილფენოლი / იზოიგენოლი)

ევგენოლი  (Eugenol)

ყავისფერი ალდეჰიდი / ჰექსილცინამალი (Cinnamal)

ცინამილის სპირტი  (Cinnamyl alcohol)

ჰიდროქსიციტრონელალი (Hydroxycitronella)

ლირალი (ჰიდროქსიზოჰექსილ-3-ციკლოჰექსანკარბოქსალდეჰიდი)

კუმარინი (კუმარინი, კუმარინი, ბენზოპირონი)  (Coumarin, Cumarin, Benzopyrone)

ციტრალური  (Citral)

ანისილის სპირტი  (Anisyl alcohol)

გერანიოლი (გერანიოლი)  (Geraniol)

რა არის ცუდი: ეს ნივთიერებები საფრთხეს უქმნის მათ, ვისაც აქვს ალერგიული რეაქციები და კანის გაღიზიანება.

შესაძლო უსიამოვნო შედეგების თავიდან ასაცილებლად, ყურადღებით შეისწავლეთ კოსმეტიკის შემადგენლობა ყიდვისას.

1. ფორმალდეჰიდი  (formaldehyde)  – არის კოსმეტიკური კონსერვანტი. ფლობს ტოქსიკურობას, უარყოფითად მოქმედებს რეპროდუქციულ ორგანოებზე, სასუნთქ ორგანოებსა და ცენტრალურ ნერვულ სისტემაზე. კოსმეტიკაში ფორმალდეჰიდის გამოყენების აკრძალვის გამო, მწარმოებლებმა დაიწყეს მისი Quaternium-15 (ათავისუფლებს თავისუფალ ფორმალდეჰიდის გაზს),Dowicil 75 Dowicil 100, Dowicil 200 – ყველა მათგანი იწვევს კონტაქტურ დერმატიტს ადამიანებში.
2. ფტალატები – გამოიყენება სამომხმარებლო პროდუქტების წარმოებაში, როგორიცაა სუნამოები, კოსმეტიკური საშუალებები და შამპუნები, სამედიცინო მოწყობილობები, რბილი სათამაშოები. ჟურნალ Pediatrics- ში გამოქვეყნებული კვლევა იძლევა მტკიცებულებებს, რომ ბავშვთა კოსმეტიკაში ფტალატები გავლენას ახდენს ბიჭების რეპროდუქციულ ფუნქციაზე. განსაკუთრებით საშიშია ფტალატების გავლენა ბავშვებზე. ჩვილებში ფტალატები ხვდება შამპუნების, ლოსიონებისა და ფხვნილებისგან. ფტალატებმა შეიძლება გამოიწვიოს ასთმა, უშვილობა და ტესტოსტერონის დონის შემცირება ბიჭებში. ჯანმრთელობის პრობლემების გამო, რომლებიც დაკავშირებულია ფტალატების ზემოქმედებასთან, ზოგი მათგანი აკრძალულია ევროკავშირსა და შეერთებულ შტატებში.
3. “PEG” (პოლიეთილენგლიკოლი), პოლიეთილენგლიკოლი (ეთილენგლიკოლი) – სტაბილიზატორი, გამასქელებელი, ქაფისგამქრობი.  ამ ნივთიერებამ, სხეულის პროცესებზე ზემოქმედების შესაძლებლობის გამო, შეიძლება გამოიწვიოს სერიოზული მეტაბოლური დარღვევები. დადასტურებულია, რომ ძუ ცხოველები, რომლებიც PEG– ს ჭამენ, გენეტიკურად შეცვლილი ჩვილები გააჩინეს. (ანდერსონი და სხვ., 1985).
   

   ---

ნატრიუმის ბენზოატი კოსმეტიკაში

ნატრიუმის ბენზოატის სასარგებლო თვისებები:

• ნატრიუმის ბენზოატი აფერხებს ობის და სხვადასხვა სახის საფუარისებრი სოკოს ინფექციის განვითარებას;
• ასუსტებს ჟანგვის პროცესებს პროდუქტებსა და კოსმეტიკაში;
• ანელებს სახამებლისა და ცხიმების დაშლას  გრძელვადიანი შენახვის პროდუქტებში.

ჯანმო -ს დასკვნის თანახმად, ნატრიუმის ბენზოატი კოსმეტიკისა და პროდუქტების შემადგენლობაში შეიძლება გამოიწვიოს გვერდითი მოვლენები:

• ალერგიული რეაქციები;
• ასთმის სიმპტომების გამწვავება;
• გენეტიკური მუტაციები.

ნატრიუმის ბენზოატი განსაკუთრებით საშიშია C ვიტამინის შემცველ საკვებში, როდესაც ნატრიუმის ბენზოატი და C ვიტამინი ურთიერთქმედებენ, წარმოიქმნება კანცეროგენის მაღალი კონცენტრაცია, რომელიც აღემატება დასაშვებ დონეს. (ბენზოლი)

თავის მხრივ, ბენზოლი არის კანცეროგენული და ტოქსიკური და შეიძლება გამოიწვიოს ავთვისებიანი სიმსივნეების განვითარება. ბენზოლის წარმოქმნის რეაქცია დაჩქარებულია სითბოს და სინათლის ზემოქმედებით, ხანგრძლივი შენახვით. თუ ბენზოლი მოქმედებს სხეულზე დიდი ხნის განმავლობაში, შეიძლება შემცირდეს ჰემოგლობინი და განვითარდეს ლეიკემია. ბენზოატი ზოგიერთი კვლევის თანახმად (პეიპერის კვლევა, 1999) შეუძლია მიტოქონდრიაში დაზიანდეს დნმ და გამოიწვიოს სხვადასხვა დაავადება.

დანამატის ერთ -ერთი მთავარი მინუსი ის არის, რომ ის გროვდება ორგანიზმში და თითქმის არ გამოიყოფა.

მიუხედავად  იმისა, რომ ნატრიუმის ბენზოატი არის ნებადართული საკვები დანამატი, ჯანმრთელობის შესანარჩუნებლად, თქვენ უნდა შეზღუდოთ ამ პროდუქტის შემცველი პროდუქტებისა და კოსმეტიკური საშუალებების გამოყენება.